تجویز داروها و مکمل های غذایی برای نوزادان، شیرخواران و کودکان از اهمیت خاصی برخوردار است. آنها در هر سنی از دوران زندگی وزن و سطح بدنی متفاوتی نسبت به بزرگسالان دارند و دستگاه های بدن شیرخواران، به خصوص نوزادان، مانند دستگاه گوارش، کلیه و کبد از نظر سیستم جذب، هضم و دفع متفاو ت تر و حساس تر است. به همین دلیل باید در تجویز داروها، از نظر نوع دارو، مقدار برحسب میلی گرم، برحسب کیلوگرم وزن بدن شیرخوار، ساعت تجویز دارو و همراهی دارو با موادغذایی دقت بیشتری داشته باشیم تا هم عوارضی برای شیرخوار پیش نیاید، هم دارو جذب بهتری داشته باشد.
قطره های لازم برای نوزاد، قطره ویتامین A+D
قطره ویتامین A+D باید از روز پانزدهم تولد روزانه ۲۵ قطره ابتدا با احتیاط در فواصل شیر مادر با قطره چکان به نوزاد داده شود. چنانچه نوزاد عکس العمل خوبی نداشت، می توان ویتامین را با مقدار ۵ تا ۱۰ سی سی یا یک قاشق مرباخوری آب قند حل و تجویز نمود. قطره ویتامین A+D جهت پیشگیری از نرمی استخوان ضروری است و تا یک سالگی ادامه خواهد داشت و از ۶ ماهگی به بعد نیز به صورت قطره مولتی ویتامین روزانه ۲۵ قطره ادامه دارد.
قطره آهن برای نوزاد
قطره آهن یا فروس سولفات از ۶ ماهگی توام با قطره مولتی ویتامین توصیه می شود. در فواصل شیر هم زمان با آب میوه آب سیب و از یک سالگی به بعد، آب مرکبات، پرتقال جذب بهتری خواهد داشت قطره آهن چنانچه هم زمان با شیر یا چای داده شود با ترکیبات شیر و چای خنثی شده و در جذب آن مشکل ایجاد می شود.
پودر نوزاد
پودر مصرفی جهت پوست نوزادان که در دنیا مصرف می شود حاوی هیدروسیلیکات نیتریم و کلسیم بوده که به علت بلع یا به صورت پراکنده وارد دستگاه تنفس نوزاد شده ایجاد مسمومیت مزمن می کند و در نهایت موجب اختلالات پوستی، گوارشی تهوع، استفراغ و در موارد شدید کم کاری ترشح کلیه می شود که در این صورت به مادران توصیه می شود از پودر جهت بهداشت و نظافت پوست نوزاد استفاده ننمایند.
آنتی بیوتیک ها
علت، نوع مصرف و عوارض آنتی بیوتیک ها باید درنظر گرفته شود. والدین به هیچ عنوان با داروهای آنتی بیوتیک خوددرمانی نکنند و توصیه می شود به پزشکان خود نیز توصیه تجویز آنتی بیوتیک نکنند و این امکان به پزشک داده شود که خود تصمیم به تجویز داروها بگیرد و در نظر داشته باشیم ۶۰ تا ۷۰ درصد سرماخوردگی های شیرخواران ویروسی بوده و یک دوره درمانی ۵ تا ۷ روزه دارد که تورم با تب و مختصری سرفه همراه است که بهبود حاصل می شود و چنانچه عوارضی مانند برونشیت، گرفتگی صدا یا گوش درد چرکی داشت و تب و سرفه ادامه داشت و پزشک صلاح دانست آنتی بیوتیک تجویز می شود.
داروهای نوزاد ، مسکن ها و تب برها
قطره و شربت استامینوفن جهت پایین آوردن تب و درجه حرارت بدن شیرخواران مصرف می شود. مادران نباید با احتمال تب و گرمای بدن به طور حدسی از این داروها استفاده نمایند. تب یک واکنش دفاعی بدن است و در دمای بالا ویروس ها و میکروب ها در بدن از بین می روند و در درجه حرارت ۳۸ تا ۵/۳۸ احتیاج به تجویز استفامینوفن نیست. چنانچه درجه حرارت بدن از ۵/۳۸ به بالاست، باید متناسب با وزن کودک از قطره استامینوفن جهت کودکان زیر یک سال بین ۱۰ تا ۱۵ قطره هر چهار ساعت استفاده شود. شربت ایبوپروفن نیز مسکن و تب بر خوبی است. می توان برحسب وزن و تب نصف تا یک قاشق مرباخوری هر ۶ ساعت یا ۸ ساعت از آن به نوزاد داد. در صورت تب بالا با استفراغ، می شود از شیاف استامینوفن استفاده کرد.
تشنج
در صورت سابقه تب و تشنج در کودکان یا وجود سابقه در خانواده طبق دستور پزشک می توان از قرص ۲ میلی گرمی یا شیاف ۵ میلی گرم دیازپام جهت جلوگیری از تشنج روزانه به مدت محدود استفاده کرد. باید در نظر داشت امروزه طی تحقیقاتی که انجام شده در موقع واکسیناسیون به خصوص واکسن های سه گانه دیفتری، کزاز و سیاه سرفه نباید به عنوان پیشگیری از تب از قطره استامینوفن استفاده شود چون میزان آنتی بادی تولید شده کاهش یافته و مصونیت کمتری خواهیم داشت. در صورت تب بالا نیز می توان از شربت ایبوپروفن استفاده کرد.
ضدتهوع مخصوص نوزاد
در مورد قطره متوکلوپرامید ضداستفراغ که در شیرخواران استفاده می شود هر ۸ ساعت برای هر کیلوگرم یک قطره باید در نظر داشت. چنانچه کودک حساسیت به صورت برافروختگی صورت و انحراف چشم ها داشت، باید از دادن قطره خودداری کرد. همچنین باید بیان کرد طبق گزارش انجمن طبی کودکان آمریکا به علت عوارض باید از تجویز قرص یا شربت پسودوافدرین خودداری کرد. اکنون دو سالی است که این دارو نیز توسط وزارت بهداشت ایران حذف شده است و شربت آنتی هیستامین دی فنیل هیدرامین نیز به علت عوارض زیر دو سال منع مصرف دارد. «مرکز اطلاع رسانی دارویی و مسمومیت» جهت خانواده و پزشکان، اطلاع رسانی ۲۴ ساعته دارد و شماره تلفن ۰۹۶۴۶پاسخگوی خانواده ها است.
کاربر گرامی اگر علاقمند به مطالعه بیشتر در این زمینه هستید پیشنهاد می کنیم که به مطالب زیر مراجعه کنید:
چکار کنیم قطره آهن به دندان آسیب نزند؟
شروع غذای کمکی کودک چگونه باید باشد؟
منبع : روزنامه سلامت