با وجود اینکه تعیین ضریب هوشی کودک ، یک کار تخصصی است که توسط روانشناسان و در مراکز معتبر انجام می‌شود، ولی تشخیص تقریبی هوش کودک، امری است که بسیاری از والدین علاقمند هستند که در مورد آن بدانند.
آزمون گودنیاف یا آزمون آدمک یکی آموزن های هوش کودک است که برای سنین 4 تا 10 سال قابل استفاده است. این روش بر اساس فرضیه ای روانشناسی بر اساس نقاشی کودک ارزیابی می شود.استفاده از نقاشی در روان سنجی دارای سابقه ی طولانی در حوزه های مختلف از جمله سنجش هوش، سنجش شخصیت و اختلالات آن، کارکرد سیستم اعصاب کرنری و ضایعات مغز، می باشد.
تست هوش کودک
هدف: مهم‌ترین هدف آزمون تعیین درجه هوشمندی سن عقلی و بهره هوشی کودک است.
تست هوش کودک: دستور اجرا آزمون هوش آدمک
اجرای آزمون ساده است. به کودک گفته می‌شود:« یک آدم ترسیم کن و هر چه می‌توانی آن را زیبا و خوب بکش» اضافه می‌کنیم زمان این کار هرقدر طول بکشد، اشکالی ندارد.
نکاتی که در عمل و ارزیابی باید رعایت کرد:
– برای ترسیم بهتراست یک مداد سیاه یا یک خودکار راحت و روان دراختیار کودک بگذاریم. با مداد رنگی به دشواری می‌توان ترسیم کرد و اجزاء را تشخیص داد.
– اگر نقاشی با مداد رنگی کشیده شود ، شرایط دیگری برای ارزیابی لازم است که باید رعایت شود.
– کاغذ برای رسم نقاشی کودک یک کاغذ A4 باشد.
– اجازه بدهید کودک چند تصویر بکشد، سپس بهترین و کامل‌ترین را برای نمره گذاری انتخاب کنید.
روش نمره گذاری:
الف: برای هر یک ازاجزای آدمک در صورتی که توسط کودک ترسیم شده باشد، یک نمره منظور کنید؛ به شرح ذیل:
1- سر وجود داشته باشد.
2- پا کشیده شده باشد.
3- دست کشیده شده باشد( یک یا هر دو دست).
4- بدن کشیده شده باشد.
5- طول بدن طویل تر ازعرض آن باشد.
6- شانه‌ها کشیده شده باشد.
7- بازوها و پاها به تنه چسبیده باشند.
8- پاها به تنه و دست‌ها به تنه در نقاط واقعی خود چسبیده باشند.
9- گردن کشیده شده باشد.
10-دنباله گردن به سر و تنه مربوط باشد.
11- چشم‌ها کشیده شده باشد.
12-بینی کشیده شده باشد.
13- دهان کشیده شده باشد.
14-دو لب دیده شود.
15-سوراخ‌ها یا حفره‌های بینی کشیده شده باشد.
16- موها کشیده شده باشد ( جزئی ترین مقدار مو).
17-موها کامل کشیده شده باشد.
18-علامتی از لباس کشیده شده باشد.
19-دو قطعه لباس کشیده شده باشد.
20- تمام بدن پوشیده از لباس باشد.
21- چهار قطعه لباس مشخص باشد ( کراوات ، کلاه ، جوراب ، کفش ، پیراهن ، کت و شلوار).
22-لباس رسمی یا یونیفورم باشد (یونیفورم مدرسه هم نمره می‌گیرد).
23- انگشتان کشیده شده باشد ( هر اثری از انگشت کافی است).
24- تعداد انگشتان درست باشد.
25- شکل و قواره انگشتان درست باشد.
26- شست متمایز باشد.
27- دست متمایز ازانگشتان باز باشد( کف دست کشیده شده باشد).
28- بازوها کشیده شده باشد.
29- زانو کشیده شده باشد.
30- تناسب سر نسبت به بدن مراعات شده باشد.
31- تناسب بازوها و دست‌ها نسبت به بدن حفظ شده باشد.
32- پاهای متناسب، کشیده شده باشد.
33- کف پا متناسب باشد.
34-پاها متمایل به بالا نباشند.
35- دست‌ها و پاها دو بعدی کشیده شده باشند.
36- پاشنه کفش یا پاشنه پا کشیده شده باشد.
37- هماهنگی خطوط کلی حفظ شده باشد ( دست نلرزیده باشد).
38- هماهنگی خطوط کلی و جزئی حفظ شده باشد ( نقاشی دقیق باشد).
39- هماهنگی خطوط سر ( موها و دور سر به دقت کشیده شده باشد).
40- هماهنگی خطوط تنه حفظ شده باشد.
41- هماهنگی خطوط دست‌ها و پاها حفظ شده باشد.
42- هماهنگی خطوط چهره حفظ شده باشد.
43- گوش‌ها کشیده شده باشد.
44- تناسب گوش‌ها حفظ شده باشد.
45- مردمک چشم کشیده شده باشد.
46- تناسب چشم حفظ شده باشد.
47- در تصاویر نیمرخ و تمام رخ ، چشم دارای حالت باشد.
48- چانه و پیشانی هر دو کشیده شده باشد.
49- برآمدگی شانه در تصویر نیمرخ معلوم باشد.
50- نیمرخ ناقص باشد ( یعنی تنه و نیمرخ ناقص).
51-نیمرخ باشد.
روش محاسبه تست هوش کودک
1. نمرات داده شده را باهم جمع کنید ( مجموع از ۵۱ امتیازبیشتر تجاوز نمی‌کند).
2. با استفاده از جدول مخصوص ( جدول شماره یک) نمره خام، تبدیل به سن عقلی می‌شود. از رابطه زیر بهره هوشی کودک به دست می‌آید.
3. اگر نمره خام آزمونی بر فرض مثال ۴۰ باشد در جدول تبدیل نمرات (جدول شماره یک) نمره خام را پیدا کرده و سن عقلی کودک را که ۱۳ است، استخراج می‌کنیم ( این نمره سن عقلی کودک است) سپس ۱۳ ( که سن عقلی کودک است) را در عدد ۱۲ ( ماه) ضرب می‌کنیم (هر سال ۱۲ ماه دارد).
سپس سن تقویمی آزمودنی را محاسبه می‌کنیم. اگر آزمودنی به عنوان مثال ۱۰ سالی و نیم داشته باشد ۱۰ را ضربدر ۱۲( هر سال ۱۲ ماه دارد) بعلاوه ۳ ( ماه) می‌کنیم نمره به‌دست آمده سن تقویمی کودک است. حاصلضرب صورت و مخرج را بر هم تقسیم کرده وضربدر ۱۰۰ کرده و بهره هوشی آزمودنی به‌دست می‌آید. بدین صورت:
4. سپس نمره به دست آمده را در طبقه‌بندی هوشی ( جدول شماره ۲) پیدا کنید ، بهره هوشی کودک مشخص می‌شود.
جدول تبدیل نمرات خام به سن عقلی
اطلاعات بیشتر در مورد آزمون تست هوش کودک
نقاشی فعالیتی است که از تحول شناختی، عاطفی و اجتماعی تاثیر می پذیرد. استفاده از نقاشی در روان سنجنی دارای سابقه ی طولانی در حوزه های مختلف از جمله سنجش هوش، سنجش شخصیت و اختلالات آن، کارکرد سیستم اعصاب کرنری و ضایعات مغز، می باشد.
ارزش یابی هوش به وسیله ی نقاشی از زمانی که اولین آزمون های هوشی ساخته شدند مورد توجه قرار گرفته است . آلفرد بنیه و تئودر سیمون (1904) معتقد بودند که بین سن عقلی ورثه ترسیمی همبستگی مثبت وجود دارد. آن ها از کودکان می خواستند که شکلی مشابه به مدل ارائه شده را بازسازی کنند. در پنج سالگی یک مربع، در شش سالگی یک لوزی و در ده سالگی دو تصویر هندسی. تحقیقات نشان داده اند یکی از موضوعاتی که بیش تر از همه مورد نقاشی کودکان قرار می گیرد «شکل آدم» است. کودکان خردسال دوست دارند شکل آدم را نقاشی کنند، آنها آدمک ها را آن طور که می بینند نمی کشند، بلکه ان ها را به گونه ای که درک می کنند، ترسیم می کنند، یا بهتر بگوئیم، آدمک ها را به گونه ای که خود را درک می کنند، می کشند. پس مفهومی که کودک از طرح بدنی خود دارد تعیین کننده ی شکل بندی آدمک ها در هر سن خواهد بود.
از اینجاست که گودنیاف ترسیم آدمک را وسیله ای برای ارزش یابی هوش قرار داده است. در سال 1926 خانم فلورانس گودنیاف آزمون «ترسیم آدمک» را برای سنجش هوش کودکان ابداع کرد. این آزمون مورد استقبال روان شناسان قرار گرفت