انواع حاملگی‌ پرخطر – قسمت دوم

حاملگی یکی از ادوار ویژه در زندگی اکثر بانوان است. هیچ زنی نیست که دوست نداشته باشد حاملگی بدون دردسری را پشت سر بگذارد، اما گاه رعایت نکردن برخی موارد و یا بروز عواملی سبب خطرناک شدن حاملگی می شود که نتیجه آن انواع حاملگی های پرخطر خواهد بود. در این مجموعه قصد داریم انواع حاملگی های پرخطر و علل و عوامل بروز آنها را برای شما بازگو کنیم. پیشنهاد می کنیم پس از مطالعه این قسمت، حتما قسمت های اول و سوم این مطلب را هم مطالعه کنید.

انواع حاملگی‌ پرخطر

*كم بودن مايع آمنيوتيك

در موارد بسيار نادر ممكن است حجم مايع آمنيوتيك بسيار كم شود.

علل كم شدن مايع آمنيوتيك
1. نشت مايع از كيسه آب : شايع ترين علت آن سوراخ شدن يا پارگي كيسه آب قبل از موعد زايمان است.
2. حاملگي طول كشيده : با پيشرفت حاملگي، آرام آرام مايع اطراف جنين كم شده و جاي بيشتري براي رشد مي دهد. در صورتي كه موعد زايمان برسد و زايمان اتفاق نيفتد (زايمان ديررس)، آب بيشتري جذب شده و اطراف جنين تقريبا خشك مي شود.
3. عفونت داخل رحمي : ابتلا به برخي عفونت ها مي تواند سبب كم شدن ميزان مايع گردد.
4. ناهنجاري هاي جنيني : بعضي مشكلات ژنتيكي و برخي از ناهنجاري هاي جنيني مانند نقص در تشكيل كليه، انسداد مجراي خروجي ادرار و … مي توانند باعث كاهش مايع شوند.
5. داروها : مصرف بعضي داروها در دوران بارداري از قبيل برخي مسكن ها نيز باعث كاهش حجم مايع درون كيسه آب مي شود.
6. ناشناخته : گاهي بدون وجود هيچ مشكلي، حجم مايع به طور خود به خود كاهش مي يابد.

علائم
# اگر كمبود مايع شديد باشد، رحم، كوچك تر از حد طبيعي براي آن مرحله از حاملگي به نظر مي رسد وگرنه در اكثر موارد، كم شدن حجم آب، به طور اتفاقي و در سونوگرافي تشخيص داده مي شود.

تشخيص
– پزشك با انجام يك سونوگرافي معمولي مي تواند به راحتي، كاهش حجم مايع را تشخيص دهد.

درمان
– مصرف مايعات فراوان توسط مادر : پزشكان عقيده دارند كه اگر مادر مايعات فراوان مصرف كند؛ مثلا حدود 2 ليتر آب در طي چند ساعت، مي تواند به افزايش حجم مايع آمنيوتيك كمك كند. البته اين روش در مرحله تحقيق مي باشد و هنوز ثابت نشده است.
– تزريق مايع به داخل كيسه آب : در اين روش، مايع خاصي از طريق واژن يا شكم به داخل كيسه آب تزريق مي شود. البته اين روش به عنوان يك راه درمان، در ايران كاربرد ندارد.

تاثير كم بودن مايع آمنيوتيك بر بارداري و زايمان

1. در موارد كاهش مايع، مرگ و مير جنين در طي بارداري يا نوزاد در طي زايمان يا پس از آن، 40 تا 50 برابر حاملگي هاي عادي است.
2. اگر كم شدن مايع آمنيوتيك در سن جنيني كه ريه ها تكامل مي يابند رخ دهد، مي تواند از رشد مناسب ريه هاي او جلوگيري كند.
3. به دليل كمبود جا براي جنين كه ناشي از كمبود مايع است، دست ها و پاهاي او در معرض فشار قرار مي گيرند و كج و بد شكل مي شوند مانند چماقي شدن پاها.
4. بد شكلي سر و صورت مانند دراز شدن سر، بيني پخ و … نيز ممكن است در اين نوزادان ديده شود.

حاملگي چند قلو

به وجود 2 جنين يا بيشتر در يك بارداري، حاملگي چند قلو مي گويند. چند قلويي در انسان غير طبيعي مي باشد و جزو بارداري هاي پر خطر محسوب مي گردد.
دوقلويي : گاهي در يك بارداري 2 جنين در رحم حضور دارند كه مي توانند از يك تخمك تشكيل شده باشند (دو قلوهاي همسان) و يا حاصل باروري دو تخمك جدا از هم باشند (دو قلوهاي غير همسان). دو قلوهاي تك تخمكي هميشه همجنس هستند؛ يا هر دو دختر و يا هر دو پسر، ولي دو تخمكي ها ممكن است همجنس باشند يا نباشند.

عوامل موثر بر حاملگي دوقلو

1. لقاح آزمايشگاهي : البته مي تواند در ايجاد دو قلويي تك تخمكي (همسان) موثر باشد.
2. وراثت : سابقه چند قلويي در بستگان درجه يك مادري و سابقه چند قلويي در خود خانم باردار، احتمال بارداري دو تخمكي را بالا مي برد.
3. سن : بيشترين شيوع حاملگي دو قلويي دو تخمكي در سنين 35 تا 45 سال ديده مي شود.
4. چاقي و تعداد زايمان هاي قبلي : در بروز بارداري دو تخمكي موثرند.
5. دارو : استفاده از داروهاي محرك تخمك گذاري كه در درمان نازايي تجويز مي شوند مي توانند ريسك دو قلويي دو تخمكي را افزايش دهند.

تشخيص
– پزشك با توجه به بزرگي بيش از حد رحم شما به دو قلويي شك مي كند و با انجام سونوگرافي تشخيص قطعي مي دهد.

تاثير چند قلويي بر بارداري و زايمان

بعضي از عوارض بارداري دو يا چند قلويي مادر و جنين را درگير مي كنند كه مهم ترين آن ها عبارتند از :
1. مدت حاملگي با دو جنين، معمولا حدود 3 هفته كمتر از يك بارداري طبيعي تك قلو است و هر چه زايمان زودتر از 40 هفته انجام شود، احتمال بروز عوارض نوزادي و مرگ و مير نيز بالاتر است.
براي پيشگيري از زايمان زودرس بهتر است از هفته 24 بارداري به بعد، در بستر استراحت كنيد و فقط كارهاي شخصي خود از قبيل استحمام، رفتن به دستشويي، غذا خوردن و نشستن را انجام دهيد.
2. فشار خون بالاي ناشي از بارداري (مسموميت حاملگي) در دو قلويي ممكن است زودتر ايجاد شود و شديد تر نيز باشد.
3. كنده شدن زودرس جفت در بارداري چند قلو 3 برابر شايع تر از بارداري تك قلو مي باشد.
4. به دليل نياز بيشتر به آهن و اسيد فوليك، كم خوني در مادر باردار شايع است؛ بنابراين اگر دو قلو باردار هستيد بايد 2 برابر يك حاملگي تك قلو، قرص آهن و اسيد فوليك بخوريد.
5. تاخير رشد داخل رحمي اتفاق شايعي است زيرا سرعت رشد جنين هاي تك قلو و دو قلو تا 30 هفتگي يكسان است ولي پس از آن سرعت رشد جنين هاي دو قلو كم مي شود و بسياري از آن ها با وزن كمي متولد مي گردند و در صورتي كه نارس نيز به دنيا بيايند احتمال مرگ و مير در آنان بالاتر است.
6. دو قلوهاي تك تخمكي اگر در حين تكامل تخم، به موقع از هم جدا نشوند به هم چسبيده باقي مي مانند.
7. شيوع سزارين در زايمان هاي دو قلو بيشتر است و احتمال خوب جمع نشدن رحم و متعاقب آن خونريزي پس از زايمان در موارد دو قلويي، از حاملگي تك قلو بالاتر است.

** زايمان : پزشك شما در مورد انتخاب روش زايمان، با توجه به شرايط تصميم گيري مي كند.

منبع : 7sib.ir