وجود درد سوزشي در مركز قفسه سينه و در قسمت بالايي شكم كه البته غالباً با ترش كردن همراه است، از علائم سوزش سردل حاملگی است، آروغ زدن نیز از دیگر علائم آن می باشد.
علل سوزش سردل حاملگي
سوزش سر دل ار تباطی به بیماری های قلبی ندارد، بلکه علت این پديده تغييرات هورموني و فيزيكي و يا هردو مي باشد. در دوران حاملگي، جفت هورمون پروژسترون توليد مي كند كه نقش اصلی آن این است که باعث شل شدن عضلات صاف رحم مي شود. همچنين اين هورمون می تواند باعث شلی دريچه ی بين مري و معده شده كه در نهایت باعث برگشتن اسيد معده به داخل مري و احساس ناخوشايند سوزش مي شود ودر نتیجه پوشش مخاطي آن را آزرده مي‌سازد.
همچنين جنين در حال رشد در اواخر حاملگي قسمت عمده ی فضاي شكمي را اشغال كرده و باعث كند شدن تخليه معده و رانده شدن اسيد معده به بالا و احساس سوزش سر دل مي شود . البته بسياري از زنان احساس سوزش سر دل و عدم هضم غذا را در نيمه ی دوم حاملگي تجربه مي كنند، ولی متاسفانه اين مشكل تا زمان تولد فرزندتان با شما خواهد بود.
زیاده خوری و يا بلافاصله درازكشيدن بعد از غذاخوردن از دلایل دیگر سوزش است.
سيگار كشيدن و نوشيدن الكل نیز از دلایل دیگر آن است.
عوارض سوزش سردل به هنگام حاملگي
اين يك مشكل ناراحت‌كننده اما بی خطر است که پس از تولد نوزاد خود به خود مرتفع مي‌شود، مگر اين كه عامل آن ربطي به حاملگي نداشته باشد.
التهاب و زخم در قسمت پاييني مري ندرتاً ایجاد می شود.
در موارد شدید سوزش سردل ، برگشت اسید ممکن است منجر به زخم مری ، تنگی و مشکلات پیش سرطانی شود. سوزش سردل مزمنی که بطور مناسب درمان نشده باشد و سالها طول کشیده باشد، خطر سرطان مری را افزایش می دهد.
پیشگیری از سوزش سردل به هنگام حاملگي
از کارهای زیر در دوران بارداری به شدت پرهیز کنید:
•پرخوری
•دراز کشیدن بعد از خوردن غذا
•سیگار کشیدن
•نوشیدن الکل
وقتی علایم تکراری شدید باشند و با تغییر شیوه زندگی و مصرف آنتی اسیدها کنترل نشود، آزمایشات زیر باید انجام شوند:
روش های تشخیصی در سوزش سردل حاملگی
1-تست تنفسی :
یک لوله ی پلاستیکی در این تست از راه بینی وارد می کنند تا به این ترتیب فشار و مقدار اسید معده ی برگشتی به داخل مری را اندازه گیری کنند. این بررسی برای بیمارانی صورت می گیرد که علایم شدید و غیرطبیعی سوزش سردل دارند.
2-آندوسکوپی:
آندوسکوپی برای بررسی آسیبهای ناشی از سوزش سردل بهترین راه است. اگر چنانچه انجام آندوسکوپی ضروری باشد، طی حاملگی نیز بدون خطر است.
در این آزمایش یک لوله قابل انعطاف باریک را از دهان وارد مری ، معده و قسمت ابتدایی روده می کنند. البته معمولا پزشکان برای انجام آندوسکوپی پشت حنجره را با اسپری بی حس کننده، بی حس می کنند و آرامبخش داخل وریدی نیز تجویز می شود.
درمان سوزش سردل حاملگي
•وزن مناسب را در دوران حاملگي حفظ کنید و به پيشنهاداتي كه پزشكتان به شما مي دهد توجه كنيد.
•از ايجاد هر نوع فشار در اطراف كمر و شكم خودداري كنيد و لباس راحت و گشاد بپوشيد.
•به جاي خم شدن از كمر، از زانو خم شويد.
•تا جایی که می توانید از خم شدن - خصوصاً پس از غذاخوردن- خودداري کنید.
•از لباسها يا كمربند تنگ استفاده نکنید.
•سيگار نكشيد.
•سر تخت را حدوداً 10 سانتي‌متر بلند كنيد يا زير سر خود را بالا ببريد.
•كمی پیاده روی بعد از صرف غذا مفید است.
اقدامات جراحی:
در موارد شدید و مزمن بیماری صورت می گیرد و در این روش دریچه ای مصنوعی در بالاترین قسمت معده کار گذاشته می شود تا از برگشتن اسید معده به مری جلوگیری شود. لازم است بیمار بعد از عمل، یک هفته یا بیشتر در بیمارستان بماند.
لاپاراسکوپی:
دراین روش جراحی که روشی جدید است، لوله باریکی را از سوراخ کوچکی روی شکم عبور می دهند و به این صورت دریچه ای را در بالاترین قسمت معده جهت جلوگیری از برگشت اسید به معده نصب می کنند. بعد از این عمل نیز بستری شدن بیش از چند روز ضرورتی ندارد.
داروها در سوزش سردل حاملگي
• اصولا دارويي براي اين مشكل مورد نياز نيست. بهتر است حتي‌الامكان هيچ دارويي به هنگام حاملگي مصرف نكنيد و تا زماني كه اين علايم را مي‌توانيد تحمل كنيد، سعي كنيد از دارو خوردن خودداری نمایید.
اما داروهاي ضد اسيد موجود در داروخانه ها که حاوي منيزيم و كلسيم مي باشند ممكن است كه اين مشكل را كاهش دهند، اما اول با پزشك خود مشورت كنيد چرا که بعضي از انواع آنها داراي مقدار زيادي سديم مي باشند.
فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري
فعاليت در زمان ابتلا به سوزش سر دل به هنگام حاملگي هیچ منعی ندارد، البته از انجام تمرينات شكمي كه نياز به خم شدن دارند خودداري كنيد.
رژیم غذایی در سوزش سر دل
•از شكلات، مواد ترش و اسيدي مانند مركبات و آب ميوه ها، گوجه فرنگي، خردل و سركه، مواد حاوي نعنا، غذاهاي پرادويه ، غذاهاي تند و شور، غذاهاي سرخ شده و غذاهاي چرب پرهیز کنید.
•از خوردن زياد در يك وعده غذائي بپرهيزيد. به جاي آن وعده هاي كوچك و متعدد را در طول روز جايگزين كنيد. وقت كافي براي خوردن و جويدن غذا در نظر بگيريد.
•از خوردن مايعات زياد در هنگام غذا خوردن بپرهيزيد. البته مهم است كه در دوران حاملگي روزانه 8 تا 10 ليوان آب بنوشيد، اما در بين وعده هاي غذائي نه وسط غذا خوردن.
• بعد از غذا آدامس بجويد چرا که اين كار باعث تحريك غدد بزاقي شده و بزاق نیز اسيد را خنثي مي كند.
•بعد از غذا نخوابید.
• از خوردن غذاهاي پر ادويه پرهيز كنيد.
•هرگز الكل ننوشيد.
•ز نوشیدن نوشيدني‌هاي خيلي گرم يا خیلی سرد پرهيز كنيد.
•بهتر است غذاهای آب پز و بخارپز به جای مواد غذایی سرخ كرده مصرف كنید.
•جهت كاهش سوزش سردل به جای 3 وعده غذای اصلی و با حجم زیاد می‌توان 4تا 5 وعده غذای سبك استفاده کرد.
•از غذاهایی كه اضافه ی اسید معده را جذب می كنند مثل شیر، تخم مرغ یا غذاهای نشاسته‌ای استفاده كنید.
•غذا را به خوبی جویده و به آرامی بخورید.
برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر در باره اصول تغذیه در دوران بارداری پست های
تغذیه دوران بارداری از دیدگاه طب سنتی و تغذیه دوران بارداری چگونه باید باشد؟ می توانند پاسخ مناسبی برای برخی از سوالات شما داشته باشند.
درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟
اگر علايم سوزش سر دل به هنگام حاملگي را داريد براي تشخيص قطعي به پزشك مراجعه كنيد.
در صورتي كه يكي از موارد زير رخ دهد، ممکن است به درمان دارویی احتیاج پیدا کنید:
ـ با اقدامات ساده سوزش سر دل خوب نشود.
ـ ایجاد سوزش سر دل در اواخر حاملگي
ـ وجود استفراغ خوني يا حاوي ذرات شبيه دانه قهوه
ـ اجابت مزاج سياه رنگ يا قيري
– وجود علایم سوزش سردل ۲ یا بیشتر از دوبار در هفته
– بلع دردناک بخصوص زمان بلع غذاهای جامد
– گرفتگی صدا که اغلب به دنبال برگشت اسید به حنجره اتفاق می افتد
– کاهش وزن بدون علت
– وجود تنفس صدادار
منبع : هفت سیب